LibreOffice

ooo.php werd voor het laatst bijgewerkt op zondag 18 augustus 2024

Op deze pagina wordt informatie over LibreOffice beschikbaar gesteld. De pagina met tips en how-to's is verhuisd naar Tutorials - LibreOffice.

Update 09-04-2012:
Omdat de ontwikkeling van OpenOffice.org begin 2011 lange tijd stil lag, heb ik op 20 november 2011 LibreOffice 3.4.4 geïnstalleerd. Op dit moment gebruik ik versie 7.3.7.2. OpenOffice.org heet bij stichting The Document Foundation LibreOffice en is op OpenOffice.org gebaseerd. In april 2011 kondigde Oracle aan het OpenOffice.org-project terug te willen geven aan de community, omdat het bedrijf niet de indruk wilde wekken dat zij het als eigen product behandelt.

De reden dat OpenOffice.org nu LibreOffice heet, is dat de sponsor van het eerste uur (Sun en later Oracle) niet wilde beginnen aan de oprichting van de eerder genoemde (onafhankelijke) stichting. Hierop besloot de community een eigen versie van OpenOffice.org uit te brengen.

Inhoudsopgave:

• Waarom LibreOffice?
• Overzicht historie OOo-versies
• Informatie en tips voor bedrijven
• Overstappen naar LibreOffice: tips voor bedrijven en instellingen

Inleiding

Waarom LibreOffice?

Voordelen
Er zijn veel voordelen om voortaan LibreOffice te gebruiken. De belangrijkste vindt u in onderstaand lijstje:

• Gratis
• Open source
• Betrouwbaar
• Stabiel
• Multifunctioneel
• Gebruiksvriendelijk
• Snelle ontwikkeling
• Goede ondersteuning
• Verkrijgbaar voor meerdere platformen
• Compatible met gesloten bestandsformaten van MS Office

• De softwareproducent wijzigt (onaangekondigd) licentievoorwaarden, zodat de kosten stijgen
• Stopzetting van ondersteuning door de softwareproducent, daardoor is de consument gedwongen tot opgraden van de software
• Uitwisseling van bestanden met andere officepakketten wordt bemoeilijkt, zoniet onmogelijk gemaakt. Hierdoor wordt het overstappen naar andere software moeilijker

Met LibreOffice wordt u weer baas over uw eigen software.

Overzicht historie OOo-versies

• Op 27 januari 2011 verscheen versie 3.3.0 van OpenOffice.org
  (overzicht nieuwe functies)
• Op 4 juni 2010 werd versie 3.2.1 van OpenOffice.org vrijgegeven
  (overzicht nieuwe functies)
• Op 11 februari 2010 verscheen versie 3.2.0 van OpenOffice.org
• Op 21 mei 2009 werd versie 3.1.0 van OpenOffice.org vrijgegeven
  (overzicht nieuwe functies)
• Op 13 oktober 2008 verscheen versie 3.0.0 van OpenOffice.org
• In maart 2008 is versie 2.4.0 verschenen. Dit is de laatste in de 2.x-serie. Najaar 2008 verschijnt 3.0!
• Op 28 september 2007 is de Nederlandstalige versie 2.3.0 verschenen
• Op 6 april 2007 kwam de Nederlandstalige versie 2.2.0 beschikbaar
• Op 18 december 2006 is de Nederlandstalige versie 2.1.0 verschenen
• Op 13 oktober 2006 (de 6e verjaardag van OpenOffice.org!) kwam versie 2.0.4 beschikbaar
• Eind juni 2006 is versie 2.0.3 verschenen
• Op 20 oktober 2005 verscheen versie 2.0

Op http://www.nouenoff.nl/oo4u/nieuweversie.php vindt u een overzicht van wijzigingen en nieuwe functies.

Informatie over de mislukte invoering van LibreOffice bij mijn werkgever

Nadat gebruikers dingen in LibreOffice niet voor elkaar kregen is men door het trekken van verkeerde conclusies gezwicht, werden er peperdure en onnodige/omstreden MSO-licenties aangeschaft en stierf het LibreOffice-project een wisse dood. Er is bij de introductie van LibreOffice geen leiding gegeven aan de ICT-afdeling en in het OOo-project is ook geen enkele interesse getoond. Men heeft zich niet op de hoogte gesteld van de financiële nadelen van MSO op korte termijn en de vele voordelen van LibreOffice (gratis, open, stabiel, compleet, goede functionaliteit, gebruiksgemak, groeiende populariteit, snelle ontwikkeling) op lange termijn. Er is van tevoren geen onderzoek gedaan naar al deze voordelen zodat er ook geen basis was om LibreOffice op waarde te schatten. Deze hele gang van zaken heeft helaas wel gevolgen voor het verdere vertrouwen van gebruikers in OSS in de toekomst: ik ken het niet, het is gratis, ziet er anders uit, ik weet niet hoe ik ermee moet werken, dus zal het wel niets zijn. Dat is meestal het oordeel dat gebruikers en IT'ers die fan zijn van closedsource-software eraan geven zonder dat de mogelijkheden van opensource-software echt zijn onderzocht. Spijtig genoeg nemen managers het gejammer van gebruikers over en gooien maar weer duizenden euro's over de balk om Microsoft tevreden te stellen.

Wat opvalt is dat de medewerkers op onze helpdesk totaal niet in de gaten lijken te hebben dat opensource-software de toekomst heeft. Wat ik ook probeer om LibreOffice te promoten; men doet er wat lacherig over en het heeft er alle schijn van dat men de principes van opensource-software gewoon niet begrijpt. Het voorgaande geeft wel aan hoe zeer Microsoft bij dit soort mensen in de hoofden zit vastgeroest en men niet meer in staat is om rationeel te denken. Tóch zullen ze moeten begrijpen dat (het gebruik van) opensource-software en het uitwisselen van bestanden in open bestandsformaten over enkele jaren standaard en gemeengoed is.

Overstappen naar LibreOffice: tips voor bedrijven en instellingen

Een projectmatige voorbereiding voor invoering van een kantoorpakket moet tenminste de volgende punten bevatten:

1. Ontwerpfase:
• Samenstellen projectteam
• Ontwikkelen inrichtingsplan
• Opstellen opleidingsplan
• Opstellen werkinstructies
• Kennismaking LibreOffice voor alle gebruikers
• Ontwikkelen opleidingsmateriaal
• Opstellen planning voor uitrolfase
2. Uitrolfase:
• Opleiden medewerkers
• Projectafsluiting
3. Nazorgfase:
• Inventariseren en oplossen knelpunten
• Intensieve gebruikersondersteuning

Gezien de snelle ontwikkelingen van LibreOffice op dit moment (begin volgend jaar verschijnt versie 3.5.0) en de hoge licentiekosten van MSO is het verstandig om serieus aan overstappen te denken. LibreOffice is al vanaf 2000 een compleet pakket dat de concurrentie met MSO gemakkelijk aankan. Vele gemeenten en instanties werken er inmiddels al mee. Een beter voorbeeld als dat LibreOffice voldoet als volwaardig pakket kun je mijn inziens niet geven.
Eén van de sterke kanten van LibreOffice is het gebruik van opmaakprofielen, wat de opmaak van documenten wel heel eenvoudig maakt. Menig gebruiker van MSO heeft nog nooit van opmaakstijlen gehoord, terwijl dat in dat pakket wel degelijk mogelijk is. LibreOffice treedt met deze functionaliteit echter veel duidelijker op de voorgrond dan MSO dat doet. Het is ook het paradepaardje van LibreOffice.

Een overstap van MSO naar LibreOffice is afhankelijk van het aantal gebruikers, het werk dat ermee gedaan wordt, het voorbereidingstraject, de uitvoering van de migratie en de nazorg die nodig is om mensen ondersteuning te bieden. Als je bedenkt dat hele volksstammen MSO alleen gebruiken om simpele berekeningen uit te voeren, een presentatie te maken, een briefje te tikken, een gegevenstabel te maken en brieven samen te voegen, dan denk ik dat je daar niet zo veel geld aan uit moet geven en dat LibreOffice deze taken perfect kan uitvoeren. In de praktijk blijkt namelijk dat maar een heel klein percentage van de functionaliteit van een officepakket gebruikt wordt. Wat wel belangrijk is, is om de overstap projectmatig aan te pakken. Als je LibreOffice devalueert tot een schaduwpakket van MSO, dan zal de overstap jammerlijk mislukken. Deze ervaring heb ik meegemaakt bij mijn werkgever: prioriteit geven aan de overstap en daar serieus mee omgaan is dus erg belangrijk.

Een ander belangrijk aspect om over te stappen is dat menu's en werkbalken aansluiten bij wat mensen gewend zijn in MSO, dus is het ook mákkelijk overstappen. Mensen zullen hun werk ongestoord en zonder problemen kunnen voortzetten.

Wat niet vergeten moet worden is dat veel ontwikkelaars van softwarepakketten zoals ERP-systemen (Enterprise Resource Planning) jammer genoeg alleen ondersteuning voor MS Excel en Word hebben ingebouwd, zoals exporteren naar spreadsheets en het maken van brieven en documenten. Of MS hier middels (vette) contracten de hand in heeft of dat dit een vrije keus is van de ontwikkelaar is niet duidelijk. In ieder geval zou het beter zijn om het bedrijf of instantie zelf de keuze te laten maken welk officepakket en welk bestandsformaat ondersteund wordt: het al langer bestaande gestandaardiseerde ODF-formaat of het pas door de ISO geaccepteerde MS-eigen OOXML-formaat. In ieder geval zou het zo moeten zijn dat door een open bestandsformaat te gebruiken beide formaten uitwisselbaar zijn, om niet vast te hoeven zitten aan één bepaalde softwareleverancier.

Verder nog wat tips:
Laat je niet van de wijs brengen door onkundige (ICT-)managers, maar wees objectief en eerlijk. Managers zijn vaak niet op de hoogte van ontwikkelingen (zowel binnen ICT als binnen de overheid) en de materie, waardoor vaak verkeerde beslissingen met verstrekkende gevolgen worden genomen.

Diverse instanties en overheden die zich bezig houden met opensource in het algemeen en LibreOffice in het bijzonder hebben lesmateriaal ontwikkeld en deze beschikbaar gesteld op de LibreOffice-website. Hier zijn goede cursussen en handleidingen te downloaden die de migratie kunnen vergemakkelijken en bespoedigen.

Een website die wellicht kan helpen om de migratie in goede banen te leiden is de website van Cor Nouws: http://www.nouenoff.nl/. Deze website biedt serieuze informatie, ondersteuning en hulp bij de migratie van MSO naar LibreOffice.

Verder is het onnodig te vermelden dat met LibreOffice wordt voorkomen dat er duizenden euro's over de balk worden gegooid.

Inhoudsopgave

Op de pagina Links zijn verwijzingen naar websites met meer informatie over dit onderwerp te vinden.

Auteursrecht: de tekst van deze pagina is geschreven en bewerkt door Joop Letteboer. Aan de teksten kunnen geen rechten worden ontleend.

Naar boven